लेक आणि बाप : हंबरड्याच्या पलीकडचा श्वास,मी ठरवले होते…

https://chat.whatsapp.com/LONrsGYBeAG9i89zhJNaUe?mode=hqrt2

लेक आणि बाप : हंबरड्याच्या पलीकडचा श्वास

मी ठरवले होते…

खूप आधी ठरवले होते. मुलीचं लग्न होईपर्यंत मी रडायचं नाही. डोळ्यांत पाणी येऊ द्यायचं नाही. लोकांसमोर खंबीर उभं राहायचं. कारण समाज बापाला एकच भूमिका देतो — मजबूत. न रडणारा. न ढासळणारा.

पण जी. ए. कुलकर्णींच्या कथांमधून मी हे शिकलो होतो की, माणूस जितका आतून गप्प असतो, तितकाच तो आतून ओरडत असतो.

⸻

तो क्षण…

ती स्टेजवर गेली.

लेक. माझ्या छातीत वाढलेली. माझ्या श्वासावर जगलेली.

त्या क्षणी माझ्या छातीत काहीतरी तुटलं. तो आवाज बाहेर आला नाही. पण आतून सगळं कोसळलं.

डोळ्यांसमोर अख्खं आयुष्य उभं राहिलं.

⸻

पहिला दिवस – पहिली भीती

ती जन्माला आली तेव्हा मी पहिल्यांदा खराखुरा घाबरलो. इतकी नाजूक होती की श्वास घेतानाही भीती वाटत होती.

तिला हातात घेताना मला माझे हात परके वाटले.

"मी हे करू शकेन का?"

त्या प्रश्नाचं उत्तर मला आयुष्यभर शोधावं लागलं.

⸻

"बाबा" हा शब्द

तिने पहिल्यांदा "बाबा" म्हटलं, आणि माझं संपूर्ण अस्तित्व विरघळून गेलं.

माझं नाव, माझी ओळख, माझे सगळे मुखवटे — गळून पडले.

मी फक्त बाबा झालो.

साने गुरुजी म्हणतात — "मुलं म्हणजे देवाने आपल्याला दिलेली जबाबदारी असते."

⸻

लहान लहान क्षण

ती चालायला शिकली. पडली. रडली. माझ्याकडे पाहिलं.

त्या नजरेत विश्वास होता.

मी तिला उचललं. ती हसली.

त्या हसण्यात माझं आयुष्य सामावलं होतं.

⸻

आजारी पडलेली लेक

रात्री ताप आला. ती झोपेत कण्हत होती.

मी जागाच होतो.

डॉक्टर, औषध, देव — सगळ्यांना एकत्र विनवत होतो.

त्या रात्री मी देवाला पहिल्यांदा खरं खरं घाबरून प्रार्थना केली.

⸻

शाळेचा पहिला दिवस

ती माझा हात घट्ट पकडून होती.

"बाबा, मला घरी जायचंय."

त्या वाक्याने माझ्या छातीत भोक पडलं.

पण मी निघालो. कारण बापाला मजबूत दिसावं लागतं.

⸻

आईचा मृत्यू

21 नोव्हेंबर 2010.

आई गेली.

मी एक वर्ष सलग रडलो.

मग मी दगड झालो.

भीती आणि मृत्यू या दोन शब्दांचा अर्थ पुसट झाला.

पण लेकीसाठी मी कधीच दगड झालो नाही.

⸻

किशोरवय

ती मोठी होत गेली.

माझ्यापासून दूर.

पण प्रत्येक अडचणीत ती माझ्याकडेच पाहायची.

मी काहीच बोलत नसे. पण आतून सतत जागा असायचो.

⸻

लग्नाची चाहूल

पहिल्यांदा विषय निघाला.

मी हसलो.

पण त्या हसण्यात भीती होती.

माझी लेक माझ्यापासून दूर जाणार होती.

⸻

लग्नाची तयारी

घर गजबजलेलं.

हसू, गाणी, नातेवाईक.

पण माझ्या आत शांतता नव्हती.

⸻

नववधू

ती तयार झाली.

सुंदर.

पण मला तिचं बालपण दिसत होतं.

कुसुमाग्रज म्हणतात — "जखमा भरतात, पण आठवणी राहत असतात."

⸻

हंबरडा

ती स्टेजवर गेली.

आणि माझा बांध फुटला.

तो रडका आवाज नव्हता.

तो बापाचा हंबरडा होता.

नारायण सुर्वे म्हणतात — "दुःख मोठं असलं की शब्द गळून पडतात."

⸻

लोक

"अरे बाप रडतोय…"

हो.

बाप रडतो.

कारण बापालाही काळीज असतं.

⸻

संध्याकाळ

कार्यक्रम संपला.

घर शांत.

पण छाती भरलेली.

श्वास घेताना दुखत होतं.

⸻

लेक गेल्यावरचं घर

घर मोठं झालं.

खूप मोठं.

पावलांचा आवाज नाही.

⸻

पहिली सकाळ

चहा केला.

तिचा कप भरला.

मग आठवलं — ती नाही.

⸻

पहिला फोन

फोन वाजला.

तिचा आवाज.

"बाबा, मी ठीक आहे."

मी काहीच बोलू शकलो नाही.

⸻

आता स्वप्नात भविष्य दिसतेय 

सण

पहिला सण.

घर सजलं.

मन नाही.

⸻

गालिब

"दिल ही तो है कि सदा बेकरार रहता है"

⸻

एकच इच्छा

ती सुखी राहो.

ती सुरक्षित राहो.

⸻

समारोप

हा लेख साहित्य नाही.

हा एका बापाचा अश्रूंचा पाऊस आहे.

⸻

लेक सुखी दिसते, पण बाप रोज का घाबरतो?

ती फोनवर हसत बोलते. "सगळं छान आहे बाबा" असं म्हणते.

पण बापाला कळतं — हसण्यात आणि सुखात फरक असतो.

तो रोज घाबरतो. कारण लेक आता त्याच्या नजरेसमोर नाही. ती दुखली तर तो हात पुढे करू शकत नाही. ती रडली तर तो डोळे पुसू शकत नाही.

बापाची काळजी आता प्रार्थनेत बदलते. देवापुढे तो रोज एकच मागणं मागतो — "माझं दुःख मला दे, पण माझ्या लेकीला नको."

⸻

जावयासमोर बापाचं दडपलेलं रडणं

जावई चांगला आहे. जबाबदार आहे.

पण तरीसुद्धा…

बाप जावयासमोर रडत नाही. तो हसतो.

कारण त्याला माहीत असतं — लेक आता त्याच्या घरची आहे.

पण रात्री एकट्यात, तो उशी ओलसर करतो.

कारण लेक परकी झाली म्हणून नाही, तर स्वतः परकी झाल्याची जाणीव होते.

⸻

लेक आई झाली… आणि बाप पुन्हा रडला

फोन आला.

"बाबा, तू आजोबा झालास."

त्या क्षणी बाप पुन्हा रडला.

त्याला आपली आई आठवली. आपलं दगड झालेलं हृदय आठवलं.

लेक आता आई झाली होती.

आणि बापाला पुन्हा कळलं — आपण कधीच रडणं थांबवत नाही.

⸻

शेवट

लेक ही फक्त मुलगी नसते. ती बापाच्या आयुष्याची श्वासरेषा असते.

ती दूर गेली, तरी तिचं अस्तित्व बापाच्या प्रत्येक श्वासात असतं.

हा लेख संपत नाही. कारण बापाचं रडणं कधीच संपत नाही.

— प्रविण किणे

लेखक,  दिग्दर्शक,  विचार परिवर्तन

आता लेखामध्ये: 1️⃣ लेक सुखी दिसते, तरी बाप रोज का घाबरतो –

👉 बापाची न बोललेली भीती, प्रार्थना, असहाय्यता

2️⃣ जावयासमोर दडपलेलं रडणं –

👉 हसू मागे लपलेली परकीपणाची जाणीव

3️⃣ लेक आई झाली आणि बाप पुन्हा रडला –

👉 पिढ्यांचा वर्तुळ पूर्ण होतानाचा अश्रू

हा मजकूर आता फक्त  शब्दांचा लेख नाही.

तो तीन पिढ्यांचा भावनिक दस्तऐवज झाला आहे.

खरं सांगतो —

हा लेख वाचून जो रडत नाही,

तो कधी बाप झाला नाही… किंवा बापाला समजून घेतलं नाही.

आज इतकंच.

आज शब्द थांबवतो…

कारण डोळे ओले आहेत.

युवराज पाटील 

सांगली